Dromen duiden

 Is de droom een wetenschappelijk, een therapeutisch, of een esthetisch gegeven? Zijn dromen duidbaar? Wat is de betekenis van een droom? Bestaat er één vastliggende betekenis? Houdt de freudiaanse droomduiding nog stand? Of bestaan er andere manieren om met dromen te werken? Heeft het zin om dromen te bespreken in een groep? Kan een dromengroep nuttig zijn? Zijn nachtmerries pathologisch of gewoon fantasie? Welke plaats hebben dromen in literatuur en film? Waarom zijn mensen geïnteresseerd in dromen? Hoe werken psychoanalytici met dromen?

Er is veel veranderd in het denken over en werken met dromen. De droom is een volwaardige psychische act, drager van betekenis en duidbaar. De droom is een subjectieve aangelegenheid. Er bestaat meer dan één betekenis van een droom. En er zijn vele toegangswegen om de betekenis van een droom te ontsluieren. Meer dan vroeger is het te beschouwen als een belangrijke verworvenheid dat iemand droomt, zijn droom durft te bespreken en toelaat dat een ander (een analyticus, een therapeut, een lid van een dromengroep) meedenkt of zijn droom verder droomt. Soms komt het tot een gezamenlijk spelen, wat dan leidt tot een co-constructie van betekenis en diepe emotionele inzichten. Ook voor psychotherapeuten en psychoanalytici kan het uitwisselen en bespreken van dromen een bijzondere bijdrage leveren aan het eigen werk. Met behulp van vele droomvoorbeelden wordt dit geïllustreerd.

Marc Hebbrecht, psychiater, psychotherapeut en psychoanalyticus, is opleidingspsychoanalyticus bij de Belgische Vereniging voor Psychoanalyse en full member van de International Psychoanalytical Association. Hij is betrokken bij opleidingen in psychoanalyse, psychoanalytische psychotherapie en integratieve psychotherapie.

Minke de Jong, andragoge, psychoanalytica en psychoanalytisch psychotherapeut in ruste.

Annelies van Hees was hoofddocent Scandinavische Letterkunde in Amsterdam.

Rolien van Mechelen, klinisch psycholoog en psychoanalytica, is opleider en supervisor bij de Nederlandse Psychoanalytische Vereniging en full member van de International Psychoanalytical Association.