Systeemgerichte methoden in de hulpverlening. Een initiatie in het omgaan met mensen en hun netwerken

Elke hulpverlener kijkt door een bepaalde bril, gebruikt een referentiekader om zicht te krijgen op de voorgelegde moeilijkheden.
Het systeemdenken, ontwikkeld aan het Mental Research Institute van Palo Alto biedt een theoretisch kader om de complexiteit van menselijke problemen te verkennen.

In het eerste deel van dit boek wordt het begrip open systemen toegelicht. Mensen maken deel uit van één en meestal meerdere systemen of netwerken. Het gedrag van mensen begrijpen en veranderen betekent werken met de cliëntsystemen.

Het tweede deel behandelt de communicatietheorie. De vijf axioma’s worden uiteengezet en geïllustreerd door tal van voorbeelden uit de praktijk en het dagelijks leven. Hulpverleners krijgen hierbij een aantal consequenties en mogelijkheden op een rijtje die hen kunnen inspireren bij het analyseren van cliëntsituaties.

Vanuit hun eigen werksituatie en de vormingsprogramma’s voor eerstelijnshulpverleners en vrijwilligers was het voor de auteurs een blijvende bekommernis om dit denkkader zo helder mogelijk te formuleren.

Magda Mertens is maatschappelijk werkster. Van 1971 tot 1976 was ze verbonden als praktijklerares aan de Sociale Hogeschool te Heverlee. Sinds 1976 werkt ze voor C.M. Limburg als medewerkster in het Centrum voor Gezinsbenadering en als verantwoordelijke voor vorming, opleiding, en methodische werkbegeleiding van de eerstelijnswerkers. Sinds 1996 staat ze in voor de begeleiding van personeelsleden. De voornaamste bijscholing en trainingen in systeemdenken volgde ze in de Interaktie Academie te Hove (Antwerpen).

Edgard Vandebroek was verantwoordelijk voor het groepsmaatschappelijk werk bij de Christelijke Mutualiteit van Limburg. Zijn opleiding in systeemgerichte psychotherapie bij D. Everaert leidde tot belangrijke ontwikkelingen in de hulpverlening in groepen. De laatste jaren is hij actief op het terrein van projectbegeleiding in de gezondheidszorg.

Beiden zijn lesgevers-verantwoordelijken voor de Modules Systeemgerichte Methoden en Netwerkhulpverlening aan de Sociale Hogeschool Heverlee Zij werken ook mee aan diverse navormings- en bijscholingsprogramma’s voor eerstelijnshulpverleners zowel in eigen organisatie als daarbuiten.